Rozpoczyna się czas Adwentu, czas bardzo szczególny. Poniżej garść informacji, które pozwolą lepiej zrozumieć specyfikę tego okresu liturgicznego, jego znaczenie, a przede wszystkim pozwolą nam lepiej przeżyć dni tegorocznego adwentowego oczekiwania na przyjście Pana.
Adwent to czas radosnego oczekiwania na przyjście Jezusa. Rozpoczyna się on od pierwszych nieszporów w niedzielę po uroczystości Chrystusa Króla czyli między 29 listopada a 3 grudnia. Trwa on od 23 do 28 dni, z których cztery zawsze są niedzielami. Adwent kończy się wigilią Bożego Narodzenia. Pierwsza niedziela Adwentu zawsze rozpoczyna nowy rok liturgiczny w Kościele.
Znaczenie słowa:
Adwent jest wyjątkowym czasem dla chrześcijan. Słowo 'adwent’ pochodzi od łac. advenio – przychodzić (gr. epifaneia, parusia – przyjście, objawienie). Dla starożytnych rzymian słowo to, oznaczało oficjalny przyjazd cezara. Dla nas chrześcijan to radosny czas przygotowania na przyjście naszego Pana Jezusa Chrystusa.
Szczególny nastrój okresu Adwentu:
Oczekiwanie na przyjście Chrystusa w sercach wiernych wzbudza radość, gdyż jest oczekiwaniem na przyjście Jezusa. Dlatego też Adwent jest nie tyle czasem pokuty, ile raczej czasem pobożnego i radosnego oczekiwania. Jednak żeby go godnie przeżyć każdy wierny powinien przygotować się na tę chwilę. Warto więc powziąć stosowne postanowienia, wzmacniające naszą wolę, mając na względzie słowa Pana: 'uważajcie na siebie, aby wasze serca nie były ociężałe wskutek obżarstwa, pijaństwa i trosk doczesnych, żeby ten dzień nie przyszedł na was znienacka; jak potrzask’ (Łk 21, 34).
Dwa znaczenia adwentowego oczekiwania:
- Najpierw wspominamy oczekiwanie na pierwsze, historyczne przyjście Jezusa – Boże Narodzenie. Łączyny się z tymi wszystkimi pokoleniami ludzi sprawiedliwych z czasów Starego Testamentu, którzy przez wieki oczekiwali na przyjście Mesjasza. Nasze myśli biegną ku zbliżającym się świętom – pamiątce narodzin Jezusa.
Liturgia adwentowa ukazuje tych świętych, którzy poprzedzili lub przepowiadali przyjście Mesjasza. Bóg już po grzechu pierworodnym obiecał, że przyjdzie 'Potomek’ Niewiasty, który zgładzi grzechy i szatana. Naród wybrany przez wieki z nadzieją oczekiwał spełnienia tej obietnicy. Jan Chrzciciel stał się głosem wołającym, który zapowiadał przyjście Oblubieńca.
- Jednocześnie nasze myśli biegną ku przyszłości – przypominamy sobie, że kiedyś Jezus ponownie przyjedzie na ziemię, by zakończyć bieg historii zbawienia, usunąć zło i zakrólować nad całym światem. Nastąpi wówczas tzw. 'Paruzja’ – powtórne (drugie) przyjście Jezusa na ziemię.
Okres adwentu ma dwie części:
- Pierwsza część Adwentu obejmuje czas od pierwszej niedzieli Adwentu do 16 grudnia, kiedy czytane są teksty biblijne, zapowiadające powtórne przyjście Zbawiciela na końcu świata i przygotowujące do spotkania z Chrystusem Sędzią.
- Druga część od 17 do 24 grudnia, to bezpośrednie przygotowanie do świąt Bożego Narodzenia.
Symbolika Adwentu:
Roraty: (od łac. 'rorate’ co znaczy 'tęsknić’ ) – Są to Msze święte ku czci Najświętszej Maryi Panny, na pamiątkę tego, że przyjęła Ona nowinę od archanioła Gabriela zwiastującego, iż zostanie Matką Syna Bożego i utęsknieniem czekała na Jego narodzenie. Roraty poprzedzone są procesją z lampionami i odprawiane są o wschodzie Słońca.
Świeca Maryjna 'Roratka’ – przypomina nam, iż wzorem oczekiwania na przyjście Jezusa i przewodniczką jest Maryja – Matka Boża. Wpatrujemy się w Nią, gdyż to Ona w szczególny sposób oczekiwała Jezusa. Ona poprzez swoje 'niech mi się stanie’, uczy nas posłuszeństwa Słowu w wierze.
Schody adwentowe – symbol nadchodzącego Mesjasza – Syna Bożego.
Wieniec adwentowy – wykonany z gałązek drzew iglastych z czterema świecami, które zapala się kolejno w każdą niedzielę. Zapalanie świec oznacza czuwanie i gotowość na przyjście Chrystusa. Wiąże się to ze słowami Chrystusa, który określał siebie mianem 'światłości świata’. Pierwsza świeca – symbol przebaczenia przez Boga nieposłuszeństwa Adama i Ewy. Druga świeca – symbol wiary patriarchów Narodu Izraelskiego jako wdzięczność za dar Ziemi Obiecanej. Trzecia świeca – symbol radości króla Dawida, który celebruje przymierze z Bogiem. Czwarta świeca – symbol nauczania proroków, głoszących przyjście Mesjasza. W Wigilię Bożego Narodzenia wszystkie palące się świece stanowią symbol bliskości 'przyjścia’ Jezusa. Światło świec w wieńcu oznacza nadzieję. Zieleń stanowi symbol trwającego życia. Natomiast kształt kręgu symbolizuje wieczność Boga, który nie ma początku ani końca, oraz wieczność życia Chrystusa.
Lampion adwentowy: zapalany w czasie Mszy roratnich poświęconych czci NMP jest jednym z symboli czasu Adwentu i oznaką naszego czuwania oraz gotowości do ruszenia w drogę zgodnie z zachętą naszego Pana Jezusa Chrystusa: 'Niech będą przepasane biodra wasze, a w rękach waszych niech płoną pochodnie’ (Łk 12, 35).
Warto wiedzieć:
Roraty sprawowane są w Adwencie codziennie, poza niedzielami (I, II, III i IV niedziela) oraz uroczystością Niepokalanego Poczęcia NMP (8 grudnia). Eucharystia podczas rorat rozpoczyna się przy wygaszonym oświetleniu kościoła; światła zapalane są dopiero podczas uroczystego hymnu 'Chwała na wysokości Bogu’. Jest to jeden z nielicznych przypadków w roku liturgicznym, kiedy hymn ten śpiewa się każdego dnia (za wyjątkiem 4-ech niedziel).
III Niedziela Adwentu nazywana jest Niedzielą Różową lub – z łaciny – Niedzielą GAUDETE. Nazwa ta pochodzi od słów antyfony na wejście: 'Gaudete in Domino’, radujcie się w Panu. Szaty liturgiczne mogą być – wyjątkowo – koloru różowego, a nie, jak w pozostałe niedziele Adwentu, fioletowe. Teksty liturgii tej niedzieli przepełnione są radością z zapowiadanego przyjścia Chrystusa.